علل یبوست
- انسداد کولون یا رکتوم
انسداد کولون یا رکتوم ممکن است موجب آهسته شدن یا توقف حرکت مدفوع و در نتیجه یبوست شود. علل این انسداد عبارتند از: فیشر مقعد، انسداد روده، سرطان کولون، تنگی روده، سرطان رکتوم و …
- مشکلات اعصاب اطراف کولون و رکتوم
مشکلات نوروبیولوژیکی مثل نوروپاتی اتونومیک، ام اس، پارکینسون، آسیب اعصاب نخاعی و سکته مغزی می‌توانند اعصاب ناحیه را تحت تاثیر قرار دهند و موجب انقباض عضلات کولون و رکتوم شده که حرکت مدفوع در روده را تحت تاثیر قرار می‌دهند و موجب یبوست می‌شوند.
- شرایطی که هورمون‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد
هورمون‌ها به حفظ تعادل مایعات در بدن کمک می‌کنند. بیماری‌ها و شرایطی که این تعادل را بر هم می‌زنند ممکن است موجب یبوست شوند که شامل دیابت، پرکاری یا کم کاری غده تیروئید و بارداری است.
سایر علت‌های یبوست:
- سبک زندگی پر مشغله
- تغذیه نامناسب و ننوشیدن میزان کافی آب و مایعات
- کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی کافی
- نادیده گرفتن نیاز به دفع
- مشکلات عاطفی و روانی
- بعضی داروها شامل مسکن‌های ضد درد مثل کدئین، مکمل‌های آهن و داروهای کنترل فشار
راه‌های پیشگیری از یبوست
تغییرات در شیوه زندگی و رژیم غذایی
- افزایش مصرف فیبر. مصرف فیبر در رژیم غذایی موجب افزایش وزن مدفوع و سرعت عبور آن از روده‌ها و پیشگیری از یبوست می‌شود. میوه و سبزیجات تازه، برنج و نان سبوس‌دار، دانه‌ها و حبوبات منابع غنی فیبر هستند. لازم است به آرامی شروع به مصرف مواد غذایی حاوی فیبر بکنید و در عرض چند هفته به میزان 14 گرم فیبر به ازای هر 1000 کالری در روز برسید. افزایش ناگهانی مصرف فیبر می‌تواند موجب کرامپ شکمی، نفخ شکم و تولید گاز شود.
- ورزش کنید. فعالیت بدنی موجب افزایش فعالیت عضلات روده‌های شما و تحریک حرکت مواد دفعی در دستگاه گوارش و در نتیجه کاهش احتمال یبوست می‌شود.
- مایعات فراوان بنوشید. از نوشیدن میزان کافی مایعات (روزانه حداقل 8 لیوان آب) برای جلوگیری از دهیدراته شدن بدن و پیشگیری از یبوست اطمینان حاصل کنید. همچنین لازم است مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار، الکل و نوشیدنی‌های گازدار را که موجب از دست رفتن آب بدن می‌شوند به حداقل برسانید.
- نیاز به دفع را نادیده نگیرید. برای پیشگیری از یبوست، هر زمان که لازم بود به دستشویی بروید و زمان کافی بگذرانید.
مصرف ملین و داروها
در صورتی‌که تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی کمکی به پیشگیری از یبوست نکرد، انواع مختلفی ملین برای آسان‌تر کردن حرکات روده و عمل دفع وجود دارد که شامل موارد زیر هستند:
- مکمل‌های فیبر مثل پسیلیوم، کلسیم پلی کربوفیل که موجب افزایش حجم مدفوع می‌شوند.
- محرک‌ها شامل سنوکوت یا بیزاکودیل باعث انقباض روده‌ها می‌شوند.
- روان‌کننده‌ها مثل روغن معدنی موجب حرکت راحت‌تر مدفوع در روده بزرگ می‌شود.
- نرم‌کننده‌های مدفوع مثل سدیم دوکوزات و کلسیم دوکوزات با کشیدن آب از روده موجب مرطوب شدن مدفوع می‌شوند.
با این وجود برای مصرف این داروها لازم است با پزشک خود مشورت کنید. چرا که مصرف طولانی مدت این مواد باعث می‌شود سیستم گوارش شما به آنها عادت کند و به تنهایی قادر به دفع طبیعی نباشد.
